انجمن شرکت‌های دانش‌بنیان استان‌اصفهان
رئیس انجمن شرکت‌های دانش بنیان استان اصفهان تاکید کرد: شرکت‌های دانش بنیان؛ قلب تپنده توسعه کشور
فرید نجات‌بخش در مصاحبه اختصاصی با روابط عمومی اتاق بازرگانی اصفهان افزود: مهندس الکترونیک و کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی هستم و از سال ۱۳۷۸ شروع به کار کردم. پدرم متخصص قلب و عضو هیأت علمی دانشگاه بود؛ از این رو، کاملاً با این حوزه آشنایی داشتم. بعد از خدمت سربازی به پیشنهاد پدر و بعضی از همکارانش و بررسی‌های میدانی که در بیمارستان انجام دادم، متوجه شدم که به برانکارد آمریکایی که در وی.آی.پی بیمارستان استفاده می‌شد، نیاز است. بنابراین، برای ساختن آن دست به کار شدیم.
او افزود: برانکارد تولیدی ما مزیت‌های زیادی داشت؛ برای مثال، استفاده آن برای پرسنل راحت بود، انتقال برانکارد با یک نفر هم انجام می‌شد، چرخ‌های آن گرد و غبار را منتقل نمی‌کرد، ضربات کف بیمارستان به بیمار منتقل نمی‌شد و نوع طراحی‌اش ضربه‌گیر بود و به دیگر جاهای بیمارستان آسیب نمی‌زد. در آن زمان با قیمت ۶ میلیون تومان وارد می شد و از یک پراید گرانتر بود و ما با مبلغ یک میلیون تومان آن را تولید کردیم.
نجات‌بخش ادامه داد: ما دومین یا سومین شرکتی بودیم که در یک سوله ۲۵۰ متری و با تسهیلات کارمان را شروع کردیم. از سال ۷۸ تا ۸۲ هیچ شرکتی ثبت نکردیم، فقط کارگاه تولیدی و چهار نفر نیرو بودیم. یک سال و نیم طراحی و ساخت برانکارد طول کشید و حدود ۱۰۰ عدد تولید کردیم. در سال ۸۲ شرکت بهیار را ثبت کردیم تا در مناقصات شرکت کنیم و به مرور با گرفتن بازخوردهای خوب نسبت به توسعه محصولات اقدام کردیم.
او افزود: محصول دوم تولیدی ما تخت بستری بود که ضرورت داشت برقی باشد و ریموت و کنترل هم داشته باشد. محصول بعدی تخت‌های آی.سی.یو و سی. سی. یو بود که علاوه بر پشت و پای بیمار، ارتفاع آن هم قابل تغییر بود. شیب سر و ته می‌گرفت. این محصول وارداتی و گران بود.
مدیرعامل شرکت بهیار صنعت اصفهان تصریح کرد: اکنون در ۱۲۰۰ بیمارستان کشور محصولات ما موجود است. بعد تخت‌های اتاق عمل را طراحی کردیم. از سال ۸۸ قبل از سنگین شدن تحریم‌ها یک سری قطعات را از دانمارک و تایوان وارد می‌کردیم.
نجات‌بخش افزود: تا سال ۹۰ اولین چراغ ال. ای. دی. اتاق عمل در ایران را تولید کردیم. قیمت چراغ وارداتی ۱۵۰ میلیون تومان بود که در حدود ۳۰ میلیون تومان تولید کردیم. در این حوزه در حال حاضر، قیمت چراغ بعد از گذشت 13 سال هنوز به ۱۵۰ میلیون تومان نرسیده و زیر آن قیمت است و قیمت وارداتی آن بالای یک میلیارد تومان است. این‌ها مزیت‌های فناورانه است که از خروج ارز جلوگیری می‌کند.
این کارآفرین ادامه داد: در سال ۹۱ یکی از نیازهای کشور تجهیزات درمان سرطان بود. به همین منظور، طرح ساخت شتاب دهنده درمان سرطان را به شهرک علمی -تحقیقاتی دادیم و بر اساس آن عضو شهرک شدیم. این محصول ظرف ۴ سال؛ یعنی اواخر سال ۹۴ ساخته شد که به علت فرایندهای صدور مجوز که ۴ سال طول کشید، در سال ۹۸ افتتاح شد.
نجات‌بخش خاطرنشان کرد: باید توضیح دهم که سه روش درمان هست: جراحی؛ رادیوتراپی با اشعه ایکس که به سلول سرطانی تابانده می‌شود و شیمی درمانی. در درمان سرطان، رادیوتراپی کمترین عوارض را دارد؛ زیرا بیمار بدون هر گونه درد و خونریزی و دوران نقاهت، بعد از جلسه به سر کار و یا خانه‌اش می‌رود.
عضو کارگروه ویژه اقتصاد دانش بنیان استان اصفهان افزود: اکنون در بیمارستان های کشور به ۱۵۰ دستگاه نیاز داریم که تا حالا ۱۲ دستگاه تولید کرده‌ایم. درواقع، ظرفیت تولید داریم، ولی تمایل به خرید دستگاه خارجی بیشتر است؛ ظرفیت داریم که در دو سال آینده همه را تحویل بدهیم. متولی بهداشت و درمان، وزارت بهداشت است. آن وزارت تصمیم گیرنده است و این فروش به کندی انجام می‌شود. دستگاه ما همه استانداردهای خودشان را گذرانده است اما هیأت امنای صرفه‌جویی ارزی به طور عمده می‌خرد و در اختیار بیمارستان ها قرار می گیرد؛ اما به خریداران دستگاه ساخت خارج تسهیلات بیشتری می‌دهند؛ برای مثال، برای خرید محصولات خارجی ۲۰ درصد نقد و بقیه را اقساط دریافت می کنند؛ ولی برای محصولات داخلی همه را نقد می گیرند.
نجات‌بخش ادامه داد: ابتدای امر مقاومت‌ها زیاد است؛ اما به مرور راه باز می‌شود. در کنار این دستگاه شتاب دهنده به فناوری تولید اشعه ایکس تسلط پیدا کردیم. علاوه بر حوزه درمان به حوزه تصویربرداری هم مسلط بودیم. دستگاه‌های سی تی اسکن رادیولوژی و همچنین دستگاه‌های بازرسی کانتینری گمرک را هم ساختیم که گمرک‌های کشور ۹ دستگاه خریداری کرده‌اند. ما با سرمایه‌گذاری شخصی در گمرک مکان استقرار دستگاه را می‌سازیم و دستگاه را نصب می‌کنیم.
او در همین راستا افزود: طی قرارداد ۱۰ ساله سرمایه‌گذاری انجام شده را از طریق دریافت خدمات از کامیون‌ها دریافت می‌کنیم. ما برای دستگاه کارتخوان بانکی و بازگشت سرمایه هم نیرو گذاشته‌ایم. قیمت خارجی ۵ میلیون یورو معادل ۳۰۰ میلیارد تومان است؛ اما قیمت دستگاه تولیدی ما حدود ۷۰ میلیارد تومان است. دستگاه در گمرکات نصب می شود. در بندر رجایی سه هزار کامیون می آید که بازرسی مکانیزه ۲۰ تن مواد از هر کامیون با دستگاه ما کمتر از ۳ دقیقه طول می‌کشد و از رؤیت فیزیکی خارج می‌شود.
این کارآفرین همچنین تاکید کرد: در گمرک شهید رجایی 2 سال است که دستگاه ما در حال فعالیت است و در حوزه ستاد مبارزه با قاچاق کالا از سال ۹۶ دستگاه ما فعالیت می کند. همچنین، دستگاه ما در گلوگاه شهید شرافت نایین و بندر بوشهر خدمات رسانی می‌کند. علاوه بر گمرکات، دستگاه ما در سایر صنایع هم برای کنترل نظام بار ورودی به کارخانه ها، پالایشگاه ها، مواد آلی، مواد معدنی و فلزات سبک و سنگین کارآیی و کاربرد دارد.
او تصریح کرد: این دستگاه مواد آلی، مواد معدنی، فلزات سبک و سنگین با چهار رنگ را از هم تفکیک می‌کند و کاربر با تطبیق رنگ با اظهارنامه متوجه می‌شود؛ دستگاه حتی پارچه پنبه‌ای را از پلی استر تشخیص می‌دهد و به تشخیص بازرسان گمرک کمک می‌کند.
نجات‌بخش درخصوص پروژه‌هایی که برای آینده پیش رو دارد، گفت: پروژه ساخت خودروی برقی اکنون ۳ ساله است و پروژه ساخت هواپیمای جت ۸ نفره که ۲ سال است شروع شده و ۵ ساله به نتیجه می‌رسد. او افزود: یک سال و نیم است شرکتی هم با نام «بهیار زیست» برای تولید مواد اولیه دارویی وارداتی تاسیس کرده‌ایم و تاکنون مجوز ۴ ماده اولیه را گرفته ایم و بیش از ۱۰ ماده نیز در مراحل اخذ مجوز قرار دارد. این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که برای سرمایه‌گذاری استان را چگونه می‌بینید، گفت: به نسبت ظرفیت‌ها میزان بهره وری کم است؛ چون معروف است که در شهر اصفهان قوانین را ۱۲۰ درصد اجرا می کنند و چون سرمایه‌گذارها فرصت‌های انتخاب داخلی و خارجی زیادی دارند؛ بنابراین، مناطقی را انتخاب می‌کنند که سریع‌تر به بهره‌وری برسند.
نجات‌بخش تصریح کرد: در استان همجوار ما را برای سرمایه‌گذاری دعوت کرده‌اند و هنگام سرمایه‌گذاری نماینده مجلس حضور داشته است، نماینده مجموعه اداری استان هم بوده، ایشان در حضور نماینده اداری دولت گفته که اگر مسئول دولت کاری انجام ندهد، مسئول را عوض می‌کنیم و آنان ما را در این امر تشویق کرده‌اند؛ ولی در استان ما این خبرها نیست؛ علت اصلی این است که مسئولان ما وابستگی به سرمایه‌گذار احساس نمی‌کنند؛ چون سرمایه‌گذارهای صنایع بزرگ که گردش مالی آنجاست، در اصفهان حضور دارند؛ بنابراین، مدیر به سمتی می‌رود که از سر بی‌توجهی به طرف سرمایه‌گذارها می رود؛ ولی در استان‌های کوچکتر چون ظرفیت‌های درآمدی کمتر و نیاز به سرمایه‌گذار بیشتر است، مسئولان از آنها اسقبال می‌کنند؛ ضمنا در اصفهان مدیران می‌دانند که دوره مدیریتشان طولانی‌تر است.
این کارآفرین در جواب این سؤال که چرا اصفهان را انتخاب کرده‌اید، جواب داد: حفظ اصالت از انسان دور نمی‌شود، افراد زیادی به خارج رفتند و زندگی مرفهی دارند، ولی همواره می‌گویند هیچ جا وطن نمی‌شود. آنها می‌گویند در آن کشورها شهروند درجه ۲ محسوب می‌شوند. پس به نظرم در شهر خودمان بهتر است سرمایه‌گذاری کنیم. شاید بتوان آدم‌ها را به دو گروه تقسیم کرد، گروهی که نسل های آینده، نان فعالیتشان را می‌خورند و گروهی که نسل های بعدی چوب فعالیت آنها را می‌خورند!
او در ادامه گفتگو تاکید کرد: ما تجربه دفاع مقدس را داریم و آدم‌هایی را می شناختیم که هیچ روزی برای خودشان نبودند. گرچه اصفهان از جنگ دور بود؛ ولی هیچ غریبگی با خوزستان، اهواز و ... نداشتند. مردم در فرهنگ مبارزه با استعمار رشد کرده بودند، اما متاسفانه، الان مردم ما دور خودشان مرز کشیده‌اند و حاضر نیستند به هم کمک کنند و منطقه‌ای، قبیله‌ای و بدون داشتن نگاه‌های بلند فکر می‌کنند. .
نجات‌بخش تصریح کرد: یکی از حوزه‌هایی که می‌تواند به توسعه کشور کمک کند، دانش بنیان است. با توجه به قوانین پیشرفته‌ای که در کشور داریم، مانند قانون پیوست فناوری مصوب 95 در مجلس، ضروری است که با شرکت‌های دانش بنیان هماهنگی صورت پذیرد.
او گفت: الان در حوزه تصفیه هوا بیش از ۵ سال است که شرکت‌های دانش بنیان طرح‌های اجرایی دارند. فیلترهای تصفیه برای کارخانه‌های خصوصی الزامی شده و معضل آلودگی برای آنها حل شده است؛ ولی در شرکت های بزرگ دولتی چون تعطیلی آنها عوارض دارد، اقدامات سلبی یا ایجابی انجام نمی‌دهند و با گرفتن عوارض آلایندگی اجازه ادامه کار می‌دهند و چون مدیران هزینه عوارض را کمتر از نصب فیلتر می‌بینند، عوارض می‌پردازند. بنابراین، شرکت‌های دولتی هیچ گاه به سمت فناوری و فیلتراسیون نمی‌روند.
او در همین راستا با بیان این مطلب که کارخانه‌های صنایع شیمیایی در بخش خصوصی از این فیلترها استفاده کرده‌اند، افزود: اگر کارخانه های دولتی و بزرگ درآمد تولید یک ماه را به این کار اختصاص دهند، فیلتراسیون در کل کارخانه انجام می‌شود. فیلتر برای خودروهای دیزل هم ساخته شده است؛ ولی متولیان از آن استفاده نمی‌کنند؛ چون مدیران می‌گویند چرا یک شرکت تولید می‌کند، باید چند شرکت باشند تا به مناقصه گذاشته شود!
نجات‌بخش برای راهکار پیشنهاد داد: در مسائل استانی، سازمان بازرسی استان می‌تواند ورود کند و این قرارداد‌ها را امضا کنند. اگر قبل از قرارداد یا در طول آن باشد، حل می‌شود. متاسفانه، مسئولان ما دچار روزمرگی هستند. مدیران ما در راستای برنامه‌ریزی‌های طولانی مدت فعالیتی نمی‌کنند. در واقع، 70 درصد از وقت آنان باید صرف برنامه‌ریزی طولانی مدت شود. راهکار آن تفویض اختیار مدیران به بخش خصوصی است و پذیرش مسئولیت از طرف بخش خصوصی؛ برای مثال، آلودگی هوا را به اتاق بازرگانی بسپارند و اتاق نیز شرکتی را معرفی کند و بگوید بستن عدد و رقم آن با من. بعضی سازمان‌ها مثل اتاق بازرگانی باید این مسئولیت‌ها را قبول کنند.
رئیس انجمن شرکت‌های دانش بنیان استان اصفهان گفت: ما ۳۰۰ نفر عضو داریم. در فولاد مبارکه نیز شرکتی مشغول فعالیت داریم که ظرفیت غبارگیری آن ۳ میلیون مترمکعب در ساعت است. در حال حاضر، کل خروجی نیروگاه اصفهان ۱۵۰۰ یعنی ۵۰ درصد ظرفیت فیلتر فولاد است.
او افزود: شرکت‌های بزرگ می‌توانند با نصب فیلترها صد در صد مازوت مصرف کنند؛ ولی متاسفانه فیلتر استفاده نمی‌کنند و تنها به پرداخت عوارض اکتفا می‌کنند ولی در مقابل، صنایع کوچک تعطیل می‌شوند. او درخصوص استفاده از خودروهای برقی تصریح کرد: اولین بحث در تولید، رقابت پذیری است. البته، هزینه‌های تولید خودروهای برقی پایین تر است؛ چون سیستم پیچیده‌ای ندارند. آنها گیربکس ندارند و ۵۰ درصد قیمت آنها را باتری تشکیل می‌دهد.
نجات‌بخش گفت: ساختار کشور ما طراحی، پیمانکاری و نظارت است. اگر بخواهیم توسعه‌یافته شویم، باید مشاور فناوری هم داشته باشیم. ما قبل از مشاوره وارد پروژه می‌شویم؛ درحالی که باید طرح های فناوری‌ها را در اختیار مشاور فنی بگذاریم تا بر اساس به روزترین فناوری‌ها اقدام کند و کارخانه یا پروژه بر اساس آن اجرا شود و بین ساختار برنامه و بودجه باید دیده شود. معاونت علمی بالادست است. مشاورین فناوری هم باید بالادست باشند. خوشبختانه، اتاق بازرگانی در این دوره همراهی کرد و کمیسیون فناوری و دانش بنیان را ایجاد کرد.
او ادامه داد: اتاق باید در پروژه های فناوری و مشاوره قبل از طراحی پروژه های فنی و ... الگو شود و چند طرح پایلوت توسط اتاق اجرا شود؛ برای مثال، ۱۴ درصد پروژه انتقال آب متعلق به اتاق است. پس اتاق باید فناوری را در آن دخیل کند. اتاق به جای آنکه سهم خودش را به صورت ریالی بدهد، به صورت خدمات فناوری و فنی ارائه کند و به شرکت‌ها پول بدهد و آنها را در آن کار دخیل کند؛ برای مثال، فیلتراسیون و جداسازی نمک را به شرکت‌های دانش بنیان واگذار کند و اجازه دهد آنها کار را انجام دهند. در طراحی پمپ‌ها و حوزه عایق ها و پوشش‌های نانو و ... کار را به شرکت های دانش بنیان بسپارد.
این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: درخصوص مزیت گردشگری و به کارگیری شرکت های دانش بنیان باید گفت، مطالعاتی که انجام می‌شود باید از جایی که سفر اتفاق نیفتاده، شروع شود؛ از زمان دعوت به بازدید، ظرفیت و زمان پذیرش و سایر مطالب اقتصادی به گردشگری مربوط است. در درمان و تجارت باید حواسمان به گردشگری باشد.
او اشاره کرد: زیرساخت‌های هوش مصنوعی که یکی از طرح‌های دانش بنیان است؛ می‌تواند ایجاد انگیزه کند. رصد، بازخورد، معرفی پیشنهادهای متعدد به مسافر و همراهی‌های دیگر، در این حوزه که نرم‌افزاری است، اتفاق بیفتد. ما سخت‌افزار را داریم. فقط باید ساختار نرم افزاری را بچینیم که در دانش بنیان ها هست.
نجات‌بخش در تکمیل بحث خود گفت: بخش بعدی دولت و لجستیک است که اصفهان از معدود استان هایی است که ایرلاین اختصاصی ندارد. باید پالس مثبت به سرمایه‌گذار بدهند و قیمت دستوری نباشد تا به سرمایه‌گذاری رغبت کند. اجازه رقابت به شرکت‌ها بدهند؛ مثل اتاق تبریز که ایرلاین اختصاصی دارد و صدور مجوز و رفتارشان با سرمایه‌گذار بسیار انگیزه بخش است.
وی درپایان در همین راستا افزود: مردم اصفهان نیز در روزهای تعطیل می‌توانند از قطار پرسرعت استفاده کنند و این مسأله افزایش گردشگر را به همراه دارد. یک سرمایه‌گذار احداث اتوبان اصفهان- کاشان را به عهده گرفت؛ ولی او را پشیمان کردند. این مسائل در حوزه سرمایه‌گذاری دیده می‌شود. بهتر است خطوط متروی بیرون شهر و قطارهای پرسرعت توسط بخش خصوصی اجرایی شود.